Rodzinna piecza zastępcza

Zadania
Formy rodzinnej pieczy zastępczej
ŚWIADCZENIA
OPŁATY

CZYM JEST PIECZA ZASTĘPCZA?

Piecza zastępcza sprawowana jest w przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowania nad dzieckiem przez rodziców biologicznych. Pieczę zastępczą organizuje powiat w formie: rodzinnej i instytucjonalnej.

Jakie są zadania i obowiązki wynikające z rodzinnej pieczy zastępczej?

  • zapewnianie dziecku całodobowej opieki i wychowania, w szczególności:
  1. traktowanie dziecka w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej;
  2. zapewnianie dostępu do przysługujących świadczeń zdrowotnych;
  3. zapewnianie kształcenia, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych;
  4. zapewnianie rozwoju uzdolnień i zainteresowań;
  5. zaspokajanie jego potrzeb emocjonalnych, bytowych, rozwojowych, społecznych oraz religijnych;
  6. zapewnianie ochrony przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne dziecka;
  7. umożliwianie kontaktu z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd postanowi inaczej.
  • współpraca z ośrodkiem adopcyjnym, koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej i organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej (PCPR);
  • opracowanie we współpracy z koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej oraz asystentem rodziny planu pomocy dziecku i jego realizacja.


Zasady umieszczania dzieci w pieczy zastępczej:

Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje:

  • na podstawie orzeczenia sądu;
  • w przypadku pilnej konieczności, na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, możliwe jest umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej na podstawie umowy zawartej między rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka, a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny lub miejsce prowadzenia rodzinnego domu dziecka.


Okres pobytu dziecka w pieczy zastępczej

  1. Objęcie dziecka jedną z form pieczy zastępczej następuje na okres nie dłuższy niż do osiągnięcia pełnoletności.
  2. Osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo placówce opiekuńczo-wychowawczej, za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka albo dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym/umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.


Kto może pełnić funkcję rodziny zastępczej ?

Pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone małżonkom lub osobie niepozostającej w związku małżeńskim, które:

  • dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,
  • nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona,
  • wypełniają obowiązek alimentacyjny — w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego,
  • nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych,
  • są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone: zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowia wystawionym przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka wystawiona przez psychologa,
  • przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
    1. rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
    2. właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
    3. wypoczynku i organizacji czasu wolnego.

Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.

Procedura kwalifikacji kandydatów na rodziny zastępcze

  1. Złożenie wniosku przez kandydatów o zakwalifikowanie do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka;
  2. Analiza sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej kandydatów na rodzinę zastępczą lub prowadzących rodzinny dom dziecka przeprowadzona przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej;
  3. Badania pedagogiczne i psychologiczne kandydatów na rodzinę zastępczą lub prowadzących rodzinny dom dziecka;
  4. Wstępna kwalifikacja kandydatów;
  5. Szkolenie dla kandydatów na rodzinę zastępczą lub prowadzących rodzinny dom dziecka;
  6. Kwalifikacja kandydatów na rodzinę zastępczą lub prowadzących rodzinny dom dziecka.

Formy rodzinnej pieczy zastępczej:


1. Rodzina zastępcza:

  • Spokrewniona
    • tworzą ją małżonkowie lub osoba nie pozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej, będący wstępnymi (dziadkami) lub rodzeństwem dziecka;
  • Niezawodowa
    • tworzą ją małżonkowie lub osoba nie pozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej, niebędący wstępnymi (dziadkami) lub rodzeństwem dziecka;
    • w tym samym czasie może w niej przebywać nie więcej niż 3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2 ustawy w wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
  • Zawodowa
    • tworzą ją małżonkowie lub osoba nie pozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej, niebędący wstępnymi (dziadkami) lub rodzeństwem dziecka;
    • w tym samym czasie może w niej przebywać nie więcej niż 3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2 ustawy w wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;

Rodzina zastępcza zawodowa może być sprawowana jako:

  • Rodzina zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego, która przyjmuje dziecko:
    • na podstawie orzeczenia sądu;
    • w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż Graniczną;
    • na wniosek rodziców, dziecka lub innej osoby w przypadku, o którym mowa w art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.

Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego może odmówić, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, przyjęcia dziecka:

  • jeżeli łączna liczba umieszczonych w tej rodzinie dzieci przekroczy 3;
  • powyżej 10. roku życia doprowadzonego przez Policję lub Straż Graniczną.

W rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego umieszcza się dziecko do czasu unormowania sytuacji dziecka, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesięcy.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony, za zgodą organizatora rodzinnej pieczy zastępczej do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o:

  1. powrót dziecka do rodziny;
  2. przysposobienie;
  3. umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.
  • Rodzina zawodowa specjalistyczna, w której umieszcza się w szczególności:
    • dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
    • dzieci na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich;
    • małoletnie matki z dziećmi.

W rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej nie można w tym samym czasie umieścić dzieci legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i dzieci na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.

Z rodziną zastępcza zawodową starosta zawiera umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, która zawiera się na okres co najmniej 4 lat.

Rodzinny dom dziecka

  • W rodzinnym domu dziecka, w tym samym czasie, może przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
  • praca prowadzącego rodzinny dom dziecka jest wykonywana na podstawie umowy o świadczenie usług,
  • z prowadzącym rodzinny dom dziecka starosta lub podmiot, któremu powiat zlecił organizowanie rodzinnego domu dziecka, zawiera umowę na okres co najmniej 5 lat.

ŚWIADCZENIA DLA RODZIN ZASTĘPCZYCH I RODZINNYCH DOMÓW DZIECKA

Rodzinie zastępczej i prowadzącemu rodzinny dom dziecka na każde umieszczone dziecko (od 01.06.2023r.), przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania w wysokości:

  • 899 zł miesięcznie – w przypadku rodziny zastępczej spokrewnionej,
  • 1361 zł miesięcznie – w przypadku rodziny zastępczej niezawodowej, rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka.

W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności rodzinie zastępczej i prowadzącemu rodzinny dom dziecka przysługuje (od 01.06.2023r.) dodatek nie niższy niż 274 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka.

Wymienione wyżej świadczenia przysługują również po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności, jeżeli nadal przebywa w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli:

1) uczy się w szkole;
2) uczy się w uczelni;
3) uczy się u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego;
4) uczy się na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia;
5) legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka starosta może przyznać:

1. dofinansowanie do  wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka;
2. świadczenie na pokrycie:
a) niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo,
b) kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo.

Ponadto ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej przewiduje możliwość ubiegania się o następujące świadczenia:

  1. środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego – dla rodziny zastępczej niezawodowej, rodziny zastępczej zawodowej i prowadzącego rodzinny dom dziecka;
  2. świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego – dla rodziny zastępczej zawodowej i prowadzącego rodzinny dom dziecka;
  3. środki finansowe na pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka.

WYNAGRODZENIE RODZINY ZASTĘPCZEJ ZAWODOWEJ I PROWADZĄCEGO RODZINNY DOM DZIECKA

Rodzinie zastępczej zawodowej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka przysługuje wynagrodzenie nie niższe niż kwota 4100,00 zł miesięcznie. Od stycznia 2024 r. są to kwoty:

  • 4 200,00 zł miesięcznie jeżeli w rodzinie zastępczej zawodowej przebywa troje lub mniej dzieci, a w rodzinnym domu dziecka sześcioro lub mniej dzieci,
  • 4 400,00 zł miesięcznie jeżeli w rodzinie zastępczej zawodowej przebywa więcej niż troje dzieci, a w rodzinnym domu dziecka więcej niż sześcioro dzieci.

Rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego przysługuje wynagrodzenie nie niższe niż kwota 5 084,00 zł miesięcznie.

Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego, w której przebywa przez okres dłuższy niż 10 dni w miesiącu kalendarzowym więcej niż 3 dzieci lub co najmniej jedno dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, otrzymuje dodatek w wysokości 20% otrzymywanego wynagrodzenia.

OPŁATY RODZICÓW BIOLOGICZNYCH ZA POBYT DZIECI W PIECZY ZASTĘPCZEJ

Za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości:

  1. przyznanych rodzinie zastępczej świadczeń oraz dodatków na pokrycie kosztów utrzymania dziecka  – w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka;
  2. średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku umieszczenia dziecka w   placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.

Opłatę, o której mowa powyżej rodzice ponoszą od dnia umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej. Za ponoszenie przedmiotowej opłaty rodzice odpowiadają solidarnie.
Opłatę ustala w drodze decyzji starosta, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w pieczy zastępczej. Rada Powiatu określa w drodze uchwały, szczegółowe warunki umorzenia w całości, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty.

Powyższe zadania są realizowane na podstawie:
Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
Uchwały nr XXVI/145/2021 Rady Powiatu Gorlickiego z dnia 29 kwietnia 2021 roku w sprawie określania szczegółowych warunków umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej (Dz. Urz. Województwa Małopolskiego z 2021 r., poz. 2610 z poźń. zm.).

WAŻNE !!!

Podstawowym celem umieszczenia dziecka poza rodziną jest udzielenie wsparcia dziecku i rodzinie. Piecza zastępcza z założenia jest nastawiona na przywrócenie dziecka rodzinie. Tak więc rodzinna opieka zastępcza z założenia jest opieką tymczasową. Rodzina zastępcza nie przejmuje pełni praw rodzicielskich, a ograniczenie władzy rodzicielskiej nie pozbawia rodziców określonych praw i obowiązków dot. podejmowania odpowiedzialnych decyzji m. in. w sprawach : obywatelstwa dziecka, sposobu leczenia, światopoglądu, wyboru kierunku edukacji, sposobu wychowania, rozwoju zainteresowań. Rodzice dalej korzystają z praw cywilnych : spoczywa na nich obowiązek alimentacyjny oraz zachowują prawo do styczności osobistej z dzieckiem. Zakres tych praw i obowiązków w uzasadnionych sytuacjach może określić i ograniczyć sąd. Przy dobrych rokowaniach, sąd może władzę rodzicielska przywrócić , a w sytuacji rażącego zaniedbywania swych obowiązków lub trwałego braku zainteresowania sytuacją dziecka może pozbawić władzy rodzicielskiej.

Tworząc rodzinę zastępczą stajesz się darem dla innych……

Osoby zainteresowane powyższą formą pomocy dziecku zapraszamy do kontaktu
z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Gorlicach
ul. Słoneczna 7

Tel. 018 352-53-80

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.